TP.HCM cũng sẽ khởi công xây mới 61 chung cư, đồng thời đưa ra nhiều chính sách ưu đãi nhằm thu hút nhà đầu tư. Đây được coi là biện pháp quyết liệt để tháo dỡ các chung cư xuống cấp.

Chung cư Lý Thường Kiệt (quận 11) sẽ được tháo dỡ trong quý 1 năm 2014.

Chủ trương cải tạo, tháo dỡ các chung cư xuống cấp trên địa bàn TP.HCM đã có từ lâu nhưng việc triển khai rất chậm, nguyên nhân lớn nhất là không tìm được nhà đầu tư. Trong kế hoạch cải tạo, xây dựng mới các chung cư cũ trên địa bàn TP giai đoạn 2013- 2015 vừa được trình UBND TP, Sở Xây dựng đề xuất tháo dỡ 70 chung cư xuống cấp nghiêm trọng và đưa ra nhiều chính sách ưu đãi để thu hút nhà đầu tư.

Trải thảm đỏ

Cụ thể, Sở Xây dựng đề xuất UBND TP giao trách nhiệm cho UBND quận, huyện phối hợp Sở Quy hoạch - Kiến trúc xem xét điều chỉnh tăng mật độ xây dựng và hệ số sử dụng đất dự án lên 1,5 lần so với quy chuẩn quy hoạch xây dựng hiện hành, kết hợp điều chỉnh quy mô dân số khu vực dự án. TP khuyến khích xây dựng các diện tích ngầm để dành diện tích đất cho công trình công cộng.

Ngoài ra, doanh nghiệp (DN) tham gia cải tạo, xây dựng mới chung cư kết hợp chỉnh trang đô thị còn được hưởng nhiều ưu đãi khác. Cụ thể, được phép huy động vốn để xây nhà ở trong phạm vi dự án, trừ các công trình phải dành để tái định cư (TĐC) và công trình hạ tầng phải chuyển giao về địa phương. Thậm chí, nếu các dự án có hiệu quả đầu tư thấp thì sau khi đã bố trí TĐC cho người dân, quận - huyện sẽ chỉ định bổ sung cho chủ đầu tư một dự án khác có hiệu quả đầu tư cao hơn nhằm bù đắp phần nào lợi nhuận.

Ngoài ra, chủ đầu tư các dự án cải tạo chung cư cũ được áp dụng thuế suất DN là 10% trong 15 năm kể từ khi bắt đầu hoạt động kinh doanh, được miễn thuế trong 4 năm từ khi có thu nhập chịu thuế và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo. Dự án còn được miễn toàn bộ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Chủ đầu tư được phép vay vốn (không vượt quá 70% giá trị xây lắp và thiết bị của dự án) từ Quỹ phát triển nhà ở, hỗ trợ vốn đầu tư để xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật ngoài dự án và hạ tầng xã hội bên trong dự án.

Đối với các chung cư cũ đã hết niên hạn sử dụng, bị hư hỏng, nứt lún bắt buộc thực hiện việc tháo dỡ, phải khẩn cấp di dời dân đang sinh sống nhưng chủ đầu tư gặp khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng thì quận - huyện hỗ trợ khâu này (từ nguồn vốn của chủ đầu tư). Trong trường hợp chưa mời gọi được chủ đầu tư thì UBND quận - huyện tách dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng từ vốn ngân sách tạm ứng.

Trường hợp các chung cư nhỏ, không thể mở rộng ranh dự án, không đủ quỹ nhà để TĐC, không mời gọi được chủ đầu tư thì xem xét chuyển đổi chức năng nhà ở sang thương mại, dịch vụ... Quận - huyện xây dựng các chỉ tiêu quy hoạch - kiến trúc để đem ra bán đấu giá khu đất chung cư. Số tiền thu được dùng để mua lại quỹ nhà TĐC và bồi thường chi phí di dời cho các hộ dân.

Với nhiều chính sách đãi ngộ như vậy, việc đầu tư xây dựng, cải tạo các chung cư cũ có thể sẽ mang đến cho các DN thêm lựa chọn và cơ hội đầu tư mới trong tình hình bất động sản ế ẩm như hiện nay.

Nhiều lựa chọn cho người dân

Về chính sách TĐC, Sở Xây dựng đề xuất thực hiện theo nguyên tắc đổi ngang diện tích căn hộ giải tỏa với căn hộ TĐC, người dân không phải bù thêm tiền. Nếu căn hộ TĐC có diện tích lớn hơn, người dân mua theo giá chuyển nhượng thực tế trên thị trường. Riêng các căn hộ ở tầng trệt khi chọn phương thức TĐC còn được hỗ trợ bằng tiền về lợi thế thương mại. Cách xác định giá trị hỗ trợ được tính trên chênh lệch giữa đơn giá bồi thường và đơn giá bán căn hộ TĐC.

Trường hợp không ghi rõ diện tích hoặc diện tích thực tế sử dụng khác với phần diện tích ghi trên giấy tờ hợp pháp thì xác định diện tích sàn xây dựng theo đo đạc thực tế. Căn hộ đang thuê thuộc sở hữu nhà nước được giải quyết cho mua hoặc tiếp tục thuê căn hộ mới có diện tích bằng với diện tích căn hộ cũ, không thấp hơn diện tích tiêu chuẩn TĐC tối thiểu và không phải đóng thêm tiền. Trường hợp căn hộ tái bố trí lớn hơn căn hộ cũ thì phần diện tích chênh lệch được mua theo giá thị trường. Người TĐC trong trường hợp này có quyền chuyển nhượng nhưng phải hoàn tất nghĩa vụ tài chính.

Nhà ở nằm trong dự án cải tạo chung cư kết hợp với chỉnh trang đô thị thì người dân được lựa chọn hình thức bồi thường bằng tiền hoặc nhà ở hoặc vừa tiền vừa nhà ở theo quy định của pháp luật. Đồng thời được tham gia giám sát quá trình triển khai thực hiện dự án.

Hơn 7.250 hộ dân bị ảnh hưởng

Theo kế hoạch, trong năm 2013, TP.HCM sẽ hoàn thành bồi thường, giải phóng mặt bằng 20 lô chung cư (ảnh hưởng gần 3.000 hộ dân); khởi công xây mới 7 lô chung cư với quy mô 1.850 căn hộ. Năm 2014, hoàn thành bồi thường 18 lô chung cư (ảnh hưởng 465 hộ dân); khởi công xây mới 22 lô chung cư, quy mô 3.287 căn hộ. Năm 2015, hoàn thành bồi thường 32 lô chung cư (ảnh hưởng 3.789 hộ dân); khởi công xây mới 32 lô chung cư, quy mô 4.734 căn hộ. Như vậy, tổng cộng có 70 lô chung cư cũ được di dời, tháo dỡ (ảnh hưởng hơn 7.250 hộ dân), trong đó 3 lô được sửa chữa và 61 lô được khởi công xây mới trong giai đoạn 2013- 2015. Đây là các lô chung cư đã xây dựng trước năm 1975, có nguy cơ sụp đổ cao.